Osona eskualdea ezagutzen
Energia komunitateen inguruan bada erreferentziazko eskualde bat, Bartzelona probintzian, Osona. 165.000 biztanle inguru bizi dira bertan, 50 udalerritan sakabanatuta, eta horietako 31 herritan dagoeneko sortu dituzte energia komunitateak. Hori gutxi ez eta Energia komunitateei laguntzeko 2. mailako kooperatiba ere sortu dute.
Halako garapena, ordea, ez litzateke posible izango AGÈNCIA LOCAL DE L’ENERGIA D’OSONA (ALEO)rik gabe, eskualdeko energia agentzia, alegia. 2022tik hainbat saiotan izan dugu haien partaidetza, azalduz sustatzen dituzten proiektuak eta partekatuz euren esperientziak.
Hori dena kontuan izanda, 2024ko azaroan aurrez aurre elkar ezagutzeko Osonara joan ginen bertako esperientzia gertutik ezagutzeko. Jarraian laburtzen dira bisitak izan zituen lau ardatz nagusiak:
OTC Oficina de Transformación Comunitaria de Osona en Transición, gure Debagoieneko Energiaren Puntua-ren baliokidea da, eta bertatik bideratzen dituzte energia komunitateen sustapena eta proiektu berritzaileak.
TARSOS: Taradell Sostenible, Taradell herriko energia komunitatea da eta bertako lehendakari eta idazkariak egunerokotasunean dauzkaten zailtasun eta erronkak partekatu zizkiguten: instalazioak martxan jartzeko banatzaileak jartzen dizkieten arazo administratiboak, 100 bazkidetik haratago zabaltzeko zailtasunak, baina baita esku artean dauzkaten proiektuen berri eman ere: industriaren teilatuetara saltoa emateko planak eta energia sorkuntzatik haratago dauzkaten herri proiektuak, hala nola, energia eta mugikortasuna, hezkuntza eta informazioa eta nekazaritza, kontsumoa eta ekonomia atalak.
AGÈNCIA LOCAL DE L’ENERGIA D’OSONA (ALEO), Hogei urte daramatzate eskualdeko kontabilitate energetikoa kudeatzen, eta hasiera batean herri batzuen behar zehatzei erantzuna emateko sortu bazen ere, egun, bat ez ezik beste eskualdeko udal guztien kudeaketa energetikoa egiten du zortzi pertsonako lan taldeak: kontsumo eta kosteen kontrola, udal fakturen kudeaketa, eraikin publikoetako klimatizazioa eta; instalazio fotovoltaikoak monitorizazioa, besteak beste. Zerbitzu mankomunatu horrek aurrezpen ekonomikoak ekarri dizkie udalei. Azken urteetan eskualdean sortutako energia komunitateekin batera, eskualdeko energia plana bideratu dute (NEO), zeinak helburu duen 2028 urterako %40 gutxitzea isuriak.
OECOOP. Osona Energia Cooperativa, Osona Energia Cooperativa bigarren mailako kooperatiba bat da eta xede du Osonako eskualdeko energia komunitateei zerbitzuak ematea. Ikuspegi integral eta interkooperatzailearekin, 360ºko ikuspegia lortzen dute, baita eskalako ekonomia sortu ere, kooperatibek beharrezko dituzten zerbitzuetan, aseguruak esaterako. Azken finean, indarrak batuz, tokiko energia komunitateetan ezinezkoa den zerbitzuen profesionalizatzea bilatzen baitute. Momentu honetan daukaten erronka nagusia baina, iraunkortasunarena da; hasierako bultzada ekonomikoa laguntza publikoetatik lortu badute ere, badabiltza lanean kanpo laguntzarik gabe ekonomikoki bideragarri izateko negozio plana garatzen.
Partekatzea beti da aberasgarria: aliantzak sortzeko, harremanak estutzeko edota berriak egiteko. Arazo eta erronken gainean elkarrizketa anitzak izatea, irtenbide potentzialak topatzen lagundu dezake, eta nahiz eta testuingurua eta baliabideak desberdinak izan, arazoak eta trabak antzekoak izanik, lagungarria da jakitea zertan dabiltzan besteak, eurengandik ikasi eta norberarena hobetzeko. Horretarako balio izan du Osonako bisitak.
