Elektrizitatearen autokontsumo kolektiboa energia berriztagarrien garapenaren oinarrizko zutabeetako bat da eta herritarrei garapen aukera eskaintzen die trantsizio energetikoari zuzenean laguntzeko.

244/2019 Errege Dekretuak ezartzen du hainbat kontsumitzaile elkartu daitezkeela autokontsumoko instalazio batek edo gehiagok sortutako energia partekatzeko.

Azken urteotan, autokontsumoa nabarmen hazi da, baina hori banakako instalazioetara bideratu da batez ere. Hala ere, autokontsumo kolektiboak funtsezko eginkizuna du autokontsumoaren garapenean; izan ere, azken Biztanleria eta Etxebizitza Eskuragarrien Zentsuaren arabera, Espainian familia-etxebizitzen % 71,8 etxebizitza anitzeko eraikinak dira.

Energia-komunitateek energia-trantsizioa bizkortzeko eta kontsumitzaileak ahalduntzeko ahalmena dute, eta, horrela, lankidetza-eraldaketa soziala sustatzeko. Tokiko energia-komunitateek energia-ekoizpena bakarrik partekatu dute orain arte, energia-sorkuntza eta kontsumo partekatutik haratago doan komunitate batek eskain ditzakeen aukeren aurrean. Berritzaileenak klimatizazio partekatuaren eta mugikortasun elektrikoaren “zerbait” sartzen dutenak dira.

Osona Energía 2022an hasi zen lanean tokiko kooperatibetan eta boluntariotzan oinarritutako irabazi-asmorik gabeko erakunde gisa. Geroztik, Katalunia osora hedatu da, herrialde osoko energia komunitateetan erreferente bihurtuz. Osona Energía entitate aitzindariaren adibide gisa balio du, kooperatiba-egiturarekin, energia-komunitate ugari arrakastaz sustatu baititu tokiko sinergiak sortuz eta elektrizitate-merkatuan dauden baliabideak optimizatzea erraztuz, bigarren mailako gobernantza eredua ezarriz.

Eredu horrek eragileen arteko lotura gisa jokatzen du (administrazio publikoa, banatzaileak, zerbitzu-hornitzaileak eta herritarrak) eta hiritarren parte-hartzerako gizarte-berrikuntzei ateak zabaltzen dizkie, baita sistema malguak erabiltzeko eta komunitateko beste zerbitzu batzuekin integratzeko soluzio teknikoei ere, hala nola: mugikortasun elektrikoa, energia-eraginkortasuneko zerbitzuak eta biltegiratzea.

OECOOPek trantsizio energetiko deszentralizatuaren bideratzaile gisa jokatzen du:

1. Gobernantza-protokoloen normalizazioan.

2. Aldi berean lehen mailako kooperatibei prestakuntza eta laguntza eskaintzea herritarren sentsibilizazioan, mobilizazio-taldeen sorreran eta gobernu-protokoloetan.

3. 360º-ko leihatila bakarreko laguntza (administratiboa, teknikoa, finantzarioa, juridikoa eta gobernantza) eskaintzea proiektuaren diseinutik hasi eta lehen graduko kooperatibei exekuziora arte, negozio eredu jasangarriei buruzko aholkularitza pertsonalizatua eskainiz.

4. Laguntza, diru-laguntzen eta zerga-pizgarrien eskaerak tramitatzea.

5. Finantzaketa eraginkor eta lehiakorra aplikatzeko proiektuak edo ekimenak gehitzea.

6. Zeharkako zerbitzuak ezartzea, hala nola eskaria batzea, energia biltegiratzea, PPA eta merkatu elektrikoaren eragiketak, elektrizitate merkatuan kooperatiben lehiakortasuna hobetzeko, agregatzaile edo bitartekari gisa jardunez.

7. Kontratazio bateratua erraztea eta kooperatiben arteko proiektuak sustatzea baliabideak optimizatzeko eta kostuak murrizteko.

8. Baliabideak eta kostuak optimizatu lankidetza-ekimenen eta kooperatiben arteko erosketa kolektiboaren bidez.

OECoop-ek autokontsumo fotovoltaikoaren, mugikortasun elektrikoaren eta berokuntza-hozte-sareen alorretan 40 proiektu inguru aztertu, sustatu eta exekutatzeko esperientzia du, baita plan estrategikoak eta negozio-ereduak garatzen ere. OECoop-ek ere lan-planak abiarazten ditu entitate bazkideen gaitasuna indartzeko gobernantzari, gizarte-parte-hartzeari eta hazkundeari, interkooperazioari eta eragin sozialari dagokionez. OECoop-ek 2023ko deialdiko 14 IDAE CE Implementa eta 2024ko 38 proposamen koordinatzen ari da autokontsumo kolektiborako eta energia-komunitateetarako mugikortasun elektrikorako energia sortzeko ekintzetarako. Orain arte, aurreikusitako inbertsioaren edo garapenaren guztizko zenbatekoa 7 milioi eurokoa da gutxi gorabehera.

OECoop-ek lankidetza zerbitzu partekatuak eta jardunbide egokien trukea ere sustatzen ditu. Gaur egun, Osona Energiak ia 50 energia berriztagarrien komunitate (ERK) elkartu ditu Katalunia osoan, eta bere aurreikuspena da kopuru hori bikoiztea urte pare batean gutxienez.

.

Francesc Tarongí
OECoop